Թուրքիայի կողմից ռուսական և իրանական խողովակաշարային գազը տեղական արտադրությամբ և ամերիկյան հեղուկ բնական գազով (LNG) փոխարինելու արագացված անցումը կարող է կրճատել Թեհրանի վերջին խոշոր եվրոպական արտահանման շուկան, հաղորդում է Reuters-ը։
Ջան Սեզերի պատրաստած վերլուծության համաձայն՝ Անկարան մինչև 2028 թվականը կարող է բավարարել իր գազի պահանջարկի կեսից ավելին՝ ընդլայնելով արտադրությունն ու Հեղուկ բնական գազի (LNG) ներմուծումը, ինչը կտրուկ կկրճատի Իրանից և Ռուսաստանից խողովակաշարերով մատակարարվող գազի կարիքը։
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը ՆԱՏՕ-ի դաշնակից Թուրքիային կոչ է արել կրճատել էներգետիկ կապերը երկու երկրների հետ (Իրանի և Ռուսաստանի), քայլ, որը համահունչ է Վաշինգտոնի՝ Մոսկվային և Թեհրանին համաշխարհային էներգետիկ շուկաներից մեկուսացնելու ձգտմանը։
Իրանը ներկայումս տարեկան մոտ 10 միլիարդ խորանարդ մետր գազ է մատակարարում Թուրքիային։ Պայմանագրի ժամկետը լրանում է 2026 թվականի կեսերին։
Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ Անկարան դժվար թե պայմանագիրը երկարաձգի նույն պայմաններով, քանի որ ձգտում է ավելի մեծ ճկունության և բազմազանության։ Այս քայլը կատարվում է այն ֆոնին, երբ Թուրքիայի էներգետիկայի նախարարությունը մեծացրել է ներքին գազի արդյունահանումը և բազմամիլիարդանոց գործարքներ է կնքել Միացյալ Նահանգներից ու Ալժիրից Հեղուկ բնական գազի (LNG) ներմուծման համար։
Reuters գործակալության հաշվարկներով՝ Թուրքիայում ներքին արտադրությունը և պայմանագրային հեղուկ բնական գազի (LNG) ներմուծումը մինչև 2028 թվականը կգերազանցի տարեկան 26 միլիարդ խորանարդ մետրը (ի տարբերություն 2025 թվականի 15 միլիարդ խորանարդ մետրի)։ Այս ծավալը բավարար կլինի՝ տարեկան գազի իր ենթադրյալ պահանջարկի կեսից ավելին ծածկելու համար (53 միլիարդ խորանարդ մետր)։ Մնացած 26 միլիարդ խորանարդ մետր ներմուծման դեֆիցիտը շատ ավելի ցածր կլինի, քան Ռուսաստանից, Իրանից և Ադրբեջանից ներկայումս պայմանագրային 41 միլիարդ խորանարդ մետրը միասին վերցրած։
Սեզերն ասել է, որ Իրանը, որն արդեն բախվում է ՄԱԿ-ի և Արևմուտքի նոր պատժամիջոցների հետ, կարող է կորցնել իր ամենահուսալի արտահանման շուկաներից մեկը, քանի որ Թուրքիան իրեն դիրքավորում է որպես տարածաշրջանային գազի կենտրոն։
Անկարան նաև ընդլայնել է իր վերաարտահանման հնարավորությունները՝ վերջերս մատակարարման պայմանագրեր կնքելով Հունգարիայի և Ռումինիայի հետ՝ իր պետական BOTAS էներգետիկ ընկերության միջոցով։
Մինչ Türkiye-ն պնդում է, որ կշարունակի գազ գնել բոլոր հասանելի մատակարարներից, այդ թվում՝ Իրանից և Ռուսաստանից, նրա երկարաժամկետ ռազմավարությունն ավելի ու ավելի շատ կենտրոնանում է ճկուն հեղուկացված բնական գազի գնումների վրա, այլ ոչ թե ֆիքսված խողովակաշարային պայմանագրերի վրա։
