
Ինչպե՞ս կարող են երկրները արդյունավետորեն առաջ մղել կլիմայական օրակարգը իրենց սահմաններից դուրս։ Այս հարցը հատկապես արդիական է դառնում գլոբալ մարտահրավերների և կլիմայական նպատակներին հասնելու սահմանափակ ժամանակի դարաշրջանում։ Դեսպանատներն ու դիվանագիտական առաքելություններն այսօր այլևս միայն քաղաքական ներկայացուցիչներ չեն. դրանք դառնում են կլիմայական նախաձեռնությունների կարևոր կատալիզատորներ, հատկապես այն երկրներում, որտեղ կայուն զարգացման հարցերը նոր են թափ հավաքում։
Կլիմայի օրակարգի առաջխաղացման գործում դիվանագիտական առաքելությունների դերի թեմային անդրադարձել է Մեծ Բրիտանիայի դեսպանատան փոխղեկավար և հյուպատոս Փոլ Մորիսը, ելույթ ունենալով «Կայուն զարգացումը Հայաստանում. կամուրջ Բրազիլիայում COP30-ի և COP17-ի միջև» համաժողովի շրջանակներում կազմակերպված վահանակային քննարկման ժամանակ։ Մասնավորապես, դիվանագետը նշեց երեք հիմնական ոլորտ, որոնցում դեսպանատները կարող են ծառայել որպես կայուն փոփոխությունների կատալիզատոր։
Երկխոսություն կառավարության և քաղաքացիական հասարակության հետ
Մորիսի խոսքով՝ դեսպանատունը ակտիվորեն համագործակցում է ոչ միայն պետական մարմինների, այլև ՀԿ-ների և այլ շահագրգիռ կողմերի հետ՝ կլիմայական լուծումների քննարկման համար կայուն հարթակ ստեղծելու համար։ Բաց հաղորդակցության գծի պահպանումը թույլ է տալիս հաշվի առնել տարբեր տեսակետներ և կառուցել ընդհանուր տեսլական։
Միջազգային հնարավորությունների իրազեկվածության բարձրացում և հասանելիություն
Մորիսը շեշտեց, որ դեսպանատան կարևոր խնդիրներից մեկը հասանելի միջազգային միջոցների և նախաձեռնությունների, ինչպիսին է «Կանաչ կլիմայի հիմնադրամը», մասին տեղեկացնելն է։ Հիմնադրամի խորհրդում Մեծ Բրիտանիայի անդամակցության շնորհիվ, Հայաստանին հատկացվել է ավելի քան 20 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ՝ կայուն զարգացմանը աջակցելու համար։ Բացի այդ, դեսպանատունը նախաձեռնել է երկրում առաջին կանաչ կլիմայի միջոցառումը, որի նպատակն է ամրապնդել կանաչ լուծումների նկատմամբ հետաքրքրությունը։
COP17-ի ռազմավարական նախապատրաստություն
Կենսաբազմազանության հարցերով Կողմերի համաժողովից (COP17) առաջ Մեծ Բրիտանիայի դեսպանատունը համագործակցում է համապատասխան գործակալությունների հետ՝ համաժողովում Հայաստանի կարողությունները հզորացնելու համար։ Դիվանագետը նշեց, որ նման միջոցառումների կազմակերպման բրիտանական փորձը նույնպես դառնում է գիտելիքների փոխանակման և ուսուցման արդյունավետության բարձրացման ռեսուրս։
Մորիսը նաև ընդգծեց Մաքուր էներգիայի համաշխարհային դաշինքի կարևորությունը, որի շրջանակներում Մեծ Բրիտանիան միավորում է հավակնոտ երկրներին՝ մաքուր էներգիայի աղբյուրներին անցնելու ծախսերը կրճատելու համար։ Այս աշխատանքը ծառայում է որպես մոդել կլիմայական ճգնաժամի դեմ պայքարում միջազգային համագործակցության համար։
Նշենք, որ մայիսի 15-ին Երևանում տեղի ունեցավ «Կայուն զարգացում. կամուրջ Բրազիլիայում կայացած COP30-ի և Հայաստանում կայացած COP17-ի միջև» համաժողովը։ Համաժողովը կազմակերպվել էր ICC Armenia-ի, Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի, Philip Morris Armenia LLC-ի և DWV-ի հետ համատեղ։