![USAID-ի փակումը դնում է միջազգային օգնության...](/imgs/posts/medium/2025/02/185df39.jpeg)
ԱՄՆ կառավարության քայլը՝ վերացնել ԱՄՆ Միջազգային զարգացման դաշնային գործակալությունը (USAID), հարցեր կառաջացնի, թե որ կազմակերպությունները կստանան բազմամիլիարդանոց միջոցներ ԱՄՆ արտասահմանյան ծրագրերի համար, երբ ավարտվի միջազգային օգնության ծախսերի 90-օրյա սառեցումը: Այս մասին հայտնել է The Wall Street Journal թերթը (WSJ):
Պարբերականի լրագրողներն ուսումնասիրել են 2023թ. ԱՄՆ միջազգային աջակցության ծրագրերի վերաբերյալ վերջնական ֆինանսական հաշվետվությունները՝ հաշվարկելով, որ այդ նպատակների համար բյուջեից հատկացվել է ընդհանուր առմամբ 64,69 մլրդ դոլար (երկրի ազգային եկամտի մոտ 0,24 տոկոսը)։ Այս ծախսերի մոտ երկու երրորդը կատարվել է USAID-ից, որի բյուջեն միջազգային ծրագրերի համար կազմել է 42,45 մլրդ դոլար:
Երկրորդ խոշոր կազմակերպությունը, որը միջոցներ է ուղարկել միջազգային աջակցության ծրագրերի միջոցով, ԱՄՆ պետդեպարտամենտն էր (18,89 մլրդ դոլար): Պետդեպարտամենտը նաեւ գումար է ծախսել տարբեր նահանգներին ռազմական օգնության եւ փախստականների ճամբարների կազմակերպման վրա։ 2023թ. ԱՄՆ ֆինանսների նախարարության գծով ծախսվել է 2,18 մլրդ դոլար միջազգային ծրագրերի վրա, իսկ առողջապահության նախարարությունը ծախսել է 1,9 մլրդ դոլար: Երկու դաշնային գործակալություններ՝ «Հազարամյակի մարտահրավերներ» կորպորացիան (0,77 մլրդ դոլար) եւ Խաղաղության կորպուսի գործակալությունը (0,46 մլրդ դոլար), դարձել են ամերիկյան օգնության հիմնական կարգադրիչները:
Այս բոլոր միջոցների 31 տոկոսը 2021-2024թթ. փոխանցվել է ամերիկյան ՀԿ-ների միջոցով, ինչպիսին են Միջազգային փրկարարական կոմիտեն (IRC) եւ Mercy Corps-ը, որոնք էլ իրենց հերթին գումար են փոխանցել օտարերկրյա ՀԿ-ներին: Ծրագրերի համար հատկացված միջոցների 46 տոկոսը փոխանցվել է միջազգային կազմակերպությունների, այդ թվում՝ ՄԱԿ կառույցների միջոցով։ Այս ծախսերի 12 տոկոսը կատարվել է ԱՄՆ կառավարության կողմից ուղղակի գնումների միջոցով, եւս 11 տոկոսը՝ ուղղակի փոխանցումներով օտարերկրյա կառավարություններին եւ կազմակերպություններին: ԱՄՆ միջազգային օգնության ծախսերի խոշորագույն կետերն են եղել ներդրումները տարբեր երկրների տնտեսական զարգացման համար (20,6 մլրդ դոլար), մարդասիրական օգնությունը (14,43 մլրդ դոլար), «խաղաղության եւ անվտանգության ապահովումը» (10,74 մլրդ դոլար), առողջապահական ծրագրերը (9,85 մլրդ դոլար) եւ «ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների» աջակցությունը այլ նահանգներում (2,64 մլրդ դոլար):
Պարբերականը նշել է, որ միջոցների բաշխման առանցքային սկզբունքը եղել է ԱՄՆ ռազմավարական շահագրգռվածությունը կոնկրետ տարածաշրջանում նրա ներկայությամբ։ Մինչեւ 2022թ. ԱՄՆ միջազգային ծրագրերի շրջանակում միջոցների հիմնական ստացողը Իսրայելն էր, հետո՝ Ուկրաինան։ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի վարչակազմի պաշտոնյաները գնահատում են բոլոր ծրագրերը նրա հռչակած «Առաջին հերթին Ամերիկան» սկզբունքին համապատասխանելու համար, սակայն նույնիսկ առաջնահերթությունների վերանայման դեպքում երկիրը կշարունակի մեծ ծախսեր կատարել միջազգային օգնության վրա, նշել է WSJ-ն։ Դեռեւս հայտնի չէ, թե ԱՄՆ պետական կառույցներից որն է ստանալու USAID «ժառանգությունը»։