ՆԱՏՕ-ի կողմից անդամ երկրների ՀՆԱ-ի առնվազն 5%-ի պաշտպանության ծախսերի նոր որոշում ընդունելուց հետո, Թուրքիան պատրաստվում է աննախադեպ մեծացնել իր ռազմական բյուջեն: Անկարան նախատեսում է 10 տարվա ընթացքում մինչև 200 միլիարդ դոլար ներդնել և ծրագիրն ամբողջությամբ ֆինանսավորել սեփական միջոցներով, գրում է Al Monitor-ը: Հաագայում հունիսին կայացած գագաթնաժողովում ՆԱՏՕ-ի երկրները համաձայնության են եկել, որ ազգային եկամտի 3.5 տոկոսը պետք է ուղղվի «անմիջական պաշտպանական կարիքների» համար, իսկ ևս 1.5 տոկոսը՝ անվտանգության հետ կապված ենթակառուցվածքների և արդյունաբերության մեջ ներդրումների համար: Ի տարբերություն Սառը պատերազմի ժամանակների, երբ նման ծրագրերը ֆինանսավորվում են արտաքին օգնությամբ՝ դաշնակիցները այժմ պետք է դա անեն ինքնուրույն: Թուրքիան 2024 թվականին պաշտպանության և անվտանգության վրա կծախսի մոտ 45 միլիարդ դոլար, ինչը համարժեք է իր ՀՆԱ-ի (1.3 տրիլիոն դոլար) 3.46%-ին։ Այս գումարը կարող է տարեկան աճել ևս 20 միլիարդ դոլարով, իսկ տասնամյակի ընթացքում՝ 200 միլիարդ դոլարով։ Ուր կգնան գումարները։ Մասնագետները ընդգծում են, որ այժմ առաջնահերթությունները կտրվեն ոչ միայն ավանդական զենքերին, այլև նորագույն տեխնոլոգիաներին՝ ռոբոտաշինություն, տիեզերք, կիբեռպատերազմ: Հիմնական ոլորտների թվում են նախագծերի արագացումը և գնումների ոլորտում հին սխալների վերացումը: Դրանց թվում են՝ Հինգերորդ սերնդի ազգային սթելս-կործանիչ MMU Kaan-ը, Բազմաշերտ հրթիռային և հակաօդային պաշտպանության համակարգը՝ Steel Dome-ը, Altay գլխավոր մարտական տանկի ծրագիրը, որի մեկնարկը հետաձգվել է գրեթե 10 տարով, Նոր նավեր և սուզանավեր՝ որպես թուրքական ռազմածովային ծրագրերի մաս, «Չկրկնել հին սխալները» Սառը պատերազմի ծախսերի մակարդակին վերադառնալը պահանջում է ոչ միայն նոր գնումներ, այլև ռազմավարական փոփոխություններ, ասում է պաշտպանության փորձագետ Օզգյուր Էքսին: Օրինակ՝ Թուրքիան պարտավորվել է զարգացնել դեսանտային կարողությունները, ինչը հանգեցրել է Իսպանիայի հետ համատեղ կառուցված TCG Anadolu-ի շահագործմանը: Միևնույն ժամանակ Անկարան վաղուց իր ծախսերի հաշվարկներում ներառել է ոչ միայն բանակը, այլև ոստիկանությունը, ժանդարմերիան, առափնյա պահպանությունը և հետախուզությունը: Այս կառույցները հաճախ համատեղ են աշխատում, օրինակ՝ մարդկանց անօրինական առևտրի և ահաբեկչության դեմ պայքարում: Թուրքիան պնդում է, որ սահմանին պատերի և սենսորների կառուցումը նույնպես պաշտպանական ենթակառուցվածք է: Կիբերանվտանգությունը և տիեզերքը գերակա են Ռազմական փորձագետների կարծիքով՝ նոր միջոցները պետք է ուղղվեն կիբեռզենքի մշակմանը՝ ազգային ենթակառուցվածքը պաշտպանելու համար։ Թուրքիայում կիբերհարձակումների և տվյալների արտահոսքի աճ է գրանցվում։ Առաջիկայում նախատեսվում է ստեղծել առանձին կիբեռգործակալություն՝ ամերիկյան NSA-ի կամ բրիտանական GCHQ-ի թուրքական տարբերակը։ Թուրքիան նաև մշակում է իր սեփական արբանյակային խումբը և GPS համակարգը, որի վրա աշխատում է Baykar անօդաչու թռչող սարքեր արտադրողի կողմից հիմնադրված Fergani Space ընկերությունը։ Օդուժի և բանակի խնդիրներ Ռուսական S-400 համակարգի գնումը զրկել է Թուրքիային ամերիկյան F-35-ներից, իսկ պատժամիջոցները բարդացրել են ՆԱՏՕ-ի հետ համագործակցությունը։ Այժմ երկիրը խաղադրույք է կատարում իր սեփական նախագծերի վրա՝ MMU Kaan, Hurjet ուսումնական ինքնաթիռներ և հարձակողական անօդաչու թռչող սարքեր։ Բանակը նաև ակնկալում է «Ալտայ» տանկերի և կարճ հեռահարության հակաօդային պաշտպանության համակարգերի արտադրության արագացում: Ուկրաինայի փորձը ցույց է տվել, թե որքան խոցելի են ինքնաթիռները՝ առանց փոքր անօդաչու թռչող սարքերից պաշտպանության: «Զինվորն ավելի կարևոր է, քան տեխնիկան» Առանձին հարց է զինվորների ծառայության պայմանները։ Բազաների տեղափոխման և բնակարանների գների բարձրացման պատճառով շատ կադրային սպաներ մեկնում են մասնավոր հատված։ «Կարող եք գնել ցանկացած սարքավորում, բայց գլխավորն այն է, թե ով կօգտագործի այն», - նշում են փորձագետները։
