ՆԱՏՕ-ում առաջարկություններ են պատրաստում Թրամ...

ՆԱՏՕ-ն ծրագրում է առաջարկել ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին Արկտիկայում դաշինքի ռազմական ներկայության զգալի ընդլայնում այն հույսով, որ դա կթուլացնի Գրենլանդիայի՝ Դանիային պատկանելիության մասին բանավեճը։ Այս մասին DPA գործակալությունը տեղեկացել է Դաշինքի շրջանակներից, հայտնում է Европейская правда-ն՝ հղում կատարելով Handelsblatt-ին։

Պատրաստվող առաջարկի հիմքում ընկած է այն, որ Թրամփն իր հետաքրքրությունն աշխարհի ամենամեծ կղզում առաջին հերթին հիմնում է ամերիկյան անվտանգության շահերի վրա:

Ռազմական դաշինքը կարծում է, որ ՆԱՏՕ-ի զգալիորեն ավելի ուժեղ ներկայությունը տարածաշրջանում կարող է ծառայել նաև ԱՄՆ անվտանգության շահերին: Ընդ որում, ամերիկացիներն, իհարկե, կարող էին ևս մասնակցել ներկայության մեծացմանը։

Գրենլանդիան ռազմավարական առումով հետաքրքիր է իր հարուստ բնական ռեսուրսներով և որպես Արկտիկայի ռազմական վերահսկողության բազա: Բացի այդ, նավագնացության երթուղիներն ավելի մատչելի են դառնում առնվազն ամռանը, քանի որ կլիմայական փոփոխությունները սրվում են:

Դաշինքի ներսից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ այս նախաձեռնությունը ներկայումս քննարկվում է Թրամփի հետ ոչ պաշտոնական բանակցություններում։ Ներկայության ամրապնդման հիմք կարող են հանդիսանալ 2023 թվականին ընդունված պաշտպանական նոր ծրագրերը։ Այս գաղտնի փաստաթղթերը նախատեսում են զսպման և պաշտպանական կարողությունների ավելացում նաև հեռավոր հյուսիսում։

ԱՄՆ-ն արդեն շահագործում է Գրենլանդիայում գտնվող Պիտուֆֆիկ տիեզերական բազան Դանիայի հետ պայմանավորվածությունների համաձայն: Բազան աջակցում է, ի թիվս այլ բաների, հրթիռային հարձակման նախազգուշացման համակարգերին, հակահրթիռային պաշտպանության և տիեզերական հսկողության առաքելություններին: Ներկա են նաև Դանիայի զինված ուժերը՝ հիմնականում Նուուկում գտնվող Արկտիկայի հրամանատարության միջոցով։

Նշվում է, որ Գրենլանդիայի շուրջ բանավեճը չափազանց պայթյունավտանգ է ՆԱՏՕ-ի համար։ Մի կողմից, Դաշինքը պետք է վախենա իր հեղինակության համար, եթե առաջատար անդամը հանկարծ սպառնա բռնի ուժով միացնել այլ պետության տարածքը՝ հատկապես հաշվի առնելով Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի նվաճողական պատերազմը և Թայվանի նկատմամբ Չինաստանի հավակնությունները:

Մյուս կողմից, ՆԱՏՕ-ի համար մեծ աղետ կլիներ, եթե ԱՄՆ-ը լքի Դաշինքը նման հարցի շուրջ վեճի պատճառով, քանի որ ՆԱՏՕ-ի դիմադրությունը մասնավորապես հիմնված է ԱՄՆ միջուկային զինանոցի և նրա սովորական զինված ուժերի հզորության վրա:

FT-ի տվյալների համաձայն՝ Դանիայի իշխանությունները Գրենլանդիայի նկատմամբ Թրամփի ոտնձգության հետ կապված ԵՄ-ին և ՆԱՏՕ-ին համատեղ ռազմավարություն են առաջարկել, որը պետք է ձեռնպահ մնա ԱՄՆ նախագահի հայտարարություններին արձագանքելուց։