Նոյեմբերի 8-ին Երեւանում Ազգային ժողովի պետական-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի կողմից հրավիրված խորհրդարանական լսումներ են անցկացվում։
Քննարկվում է Ընտրական օրենսգրքում (սահմանադրական օրենք) փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու և հարակից օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին օրինագծերի փաթեթը։
Ավելի վաղ, Հայաստանի խորհրդարանն առաջին ընթերցմամբ հաստատել էր Ընտրական օրենսգրքում արդարադատության նախարարության առաջարկած փոփոխությունները, որոնք թույլ կտան արտակարգ կամ ռազմական դրություն հայտարարելու դեպքում նոր ընտրություններ անցկացնել։
Այսպիսով, եթե մինչև ձայների հաշվարկի ավարտն արտակարգ կամ ռազմական դրություն հայտարարվի, և արդյունքները գրանցվեն արձանագրությունում, ապա ընտրական գործընթացը կկասեցվի։ Այն վերսկսելու համար անհրաժեշտ կլինի նոր քվեարկություն կազմակերպել։
Այս առնչությամբ ընդդիմությունը մտավախություն հայտնեց, որ փոփոխությունները կարող են իշխող կուսակցությանը հնարավորություն տալ երկարաձգել իշխանությանը մնալը։ Մասնավորապես, եթե ընտրությունների արդյունքներն անբարենպաստ լինեն, կարծում է ընդդիմությունը, իշխանությունները կկարողանան արտակարգ իրավիճակ հրահրել՝ ընդհատելու քվեարկության գործընթացը կամ ձայների հաշվարկը։
Հանրապետության արդարադատության փոխնախարար Արմենուի Հարությունյանը, ով ներկայացրեց նախագիծը, մասնավորապես, անդրադարձավ ԸՕ-ում արձանագրված ձայների վերահաշվարկի կարգի բարեփոխման անհրաժեշտությանը։ «Ընտրական օրենսգիրքը սահմանում է վերահաշվարկ իրականացնելու կարգը՝ կոնկրետ սուբյեկտներին համապատասխան։ Ներկայումս քվեարկության արդյունքները առաջին հերթին վերահաշվարկվում են այն տեղամասերում, որոնք ընտրվել են վիճակահանությամբ, այնուհետև այն տեղամասերում, որոնց վերաբերյալ վերահաշվարկի դիմում է ներկայացվել։ Սա կարող է դժգոհություն առաջացնել և անվստահության մթնոլորտ ստեղծել: Հատկապես, երբ կա վերահաշվարկի վերջնաժամկետ»,- ասաց Հարությունյանը։ Նրա խոսքով, նոր փոփոխությունները նախատեսում են ձայների վերահաշվարկում առաջնահերթություն տալ այն դիմում-բողոքներին, որոնք «ներկայացվել են ընտրական գործընթացի սուբյեկտների կողմից»։
Փոխնախարարը հավելեց նաեւ, որ Ընտրական օրենսգիրքը Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախաձեռնությամբ ձայների վերահաշվարկի հնարավորություն չի նախատեսում։ Եվ դա չնայած այն հանգամանքին, որ ձայների վերահաշվարկն անհրաժեշտ գործիք է ընտրական գործընթացի արդյունավետ վերահսկողության համար։ «Սա նույնպես դիտարկվել է այս օրենսդրական փաթեթում»,- ասաց կառավարության խոսնակը։
Իր հերթին, ընդդիմադիր «Հայաստան» դաշինքի խորհրդարանական խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանը որոշեց ուշադրություն հրավիրել մեկ այլ, իր կարծիքով, ոչ պակաս կարևոր խնդրի վրա. «Վերջին հարցը, որը վերաբերում է Ընտրական օրենսգրքի փոփոխություններին, քննարկվել է, բայց դեռ լուծում չի ստացել։ Խոսքը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունից բռնի տեղահանված քաղաքացիների ընտրական իրավունքների մասին է։ Կարեւոր եմ համարում, որ խորհրդարանական լսումների մասնակիցներն իրենց դիրքորոշումն արտահայտեն այս հարցերի վերաբերյալ»,- ասաց Մինասյանը։
Նա բարձրացրեց նաև ռազմական դրության չարաբաստիկ թեման, որը լրջորեն գրգռեց ընդդիմությանը։ Խորհրդարանականի խոսքով՝ հենց քվեարկության ընթացքում ուղղակի անհնար է պատերազմական կամ արտակարգ դրություն հայտարարել։ Նա համոզված է, որ չի կարելի արտակարգ կամ ռազմական դրություն հայտարարել ժամը 08:00-ից 20:00-ն (քվեարկության օրը): Եթե սրանից հետո ռազմական դրության կամ արտակարգ դրության հիմքերը մնան, ապա անհրաժեշտ է առնվազն արձանագրել քվեարկության նախնական արդյունքները։
Սրան ի պատասխան՝ Արդարադատության նախարարության պետի տեղակալ Արմենուհի Հարությունյանը հայտարարեց, որ այս բոլոր առաջարկները պետք է դիտարկվեն մասնագետների կողմից։
Ընդդիմադիր հասարակական-քաղաքական գործիչ Էդգար Ղազարյանը հարցրեց, թե ինչո՞ւ է Կառավարությունն այդքան հրատապ համարում վերոնշյալ փաթեթի ընդունումը։ «Ուզում եմ հասկանալ՝ ռազմական դրության վտանգ կա՞, թե՞ Հայաստանի կառավարությունը նախատեսում է նախաձեռնել ներքաղաքական գործընթացներ, որոնք թույլ կտան արտահերթ ընտրություններ անցկացնել։
Սրան Հարությունյանն արձագանքեց՝ ասելով, որ նախագիծն այլևս անհետաձգելի չի համարվում, քանի որ որոշակի փոփոխությունների կարիք կա։ «Մինչև դեկտեմբերի 3-ը ժամանակ կա. Այս օրը նախագիծը կներկայացվի խորհրդարանի քննարկմանը երկրորդ և վերջնական ընթերցմամբ»,- ասաց Հարությունյանը։
Մյուս կողմից, ըստ նրա, գործող օրենսդրությունը չի նախատեսում որևէ կարգավորում, եթե ընտրական գործընթացում անհրաժեշտ լինի մտցնել արտակարգ կամ ռազմական դրություն։ Ուստի որոշվեց լրացնել այս բացը։
«Մինչ այս պահը մենք ընտրական գործընթացները կասեցնելու հնարավորություն չունեինք։ Մենք փորձել ենք այնպիսի փոփոխություններ անել, որ օրենքի ապահովման շրջանակներում լինի ընդունելի բոլորի, այդ թվում՝ ընդդիմության համար»,- ընդգծեց փոխնախարարը։